Ανακύκλωση πλαστικού

Τη σημερινή εποχή το πλαστικό ως γνωστόν χρησιμοποιείται ευρύτατα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι πιο χαρακτηριστικές χρήσεις του ως υλικό συσκευασίας, δομική ύλη σε όλες σχεδόν τις ηλεκτρονικές συσκευές, οικιακά σκεύη και εξαρτήματα, παιχνίδια κ.α.). Όμως η ιδιαίτερα εκτεταμένη χρήση του, ευνόητο είναι πως θα αποδίδει μεγάλη ποσότητα αποβλήτων από το υλικό αυτό, το οποίο λόγω τη χημικά ανθεκτικής δομικής του κατασκευής, καθίσταται σχεδόν αδιάσπαστο στο περιβάλλον.

H βιομηχανία πλαστικών κατασκευάζει πολλά είδη. Xρησιμοποιεί κυρίως τα εξής παράγωγα: PET (τερεφθαλικός εστέρας του πολυαιθυλενίοτ), HDPE (υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο), LDPE (χαμηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο) και PP (πολυπροπυλένιο). Η πρώτη ύλη για την παρασκευή του πλαστικού, ως υλικό κατασκευασμένο με βάση τις ανθρακικές ενώσεις είναι άμεσα συνδεδεμένη με το πετρέλαιο. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί πως λόγω ακριβώς της χρήσης πετρελαίου και της διαδικασίας παραγωγής του πλαστικού, εξοικονομούνται πολύ σημαντικά ποσά ενέργειας κατά την ανακύκλωση, δηλαδή:

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ

Αν θέλουμε να επιχειρήσουμε μια σύγκριση με γνωστά μεγέθη ενέργειας, τότε θα διαπιστώσουμε πως η ανακύκλωση των πλαστικών είναι επιβεβλημένη και μπορεί να δράσει ιδιαίτερα ανακουφιστικά στο περιβάλλον. Συγκεκριμένα:

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ

H ανακύκλωση πλαστικών συνιστά γενικά μια δυσκολή διαδικασία και πολλές φορές οικονομικά ασύμφορη. Aπό περιβαλλοντική άποψη όμως είναι σημαντική γιατί πολλά πλαστικά που περιέχουν χλώριο (π.χ. πολυβινυλοχλωρίδιο) και λοιπές αρωματικές ή πολυκυκλικές οργανικές ενώσεις, όταν καίγονται παράγουν πολύ τοξικές ενώσεις (διοξίνες και φουράνες). Επίσης, τα πιο πολλά πλαστικά λόγω των πολύπλοκης χημικά δομής τους, διασπώνται δύσκολα και απαιτούν μεγάλα ποσά ενέργειας για τη διάσπαση των οργανικών τους αλυσίδων.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα των πλαστικών υλικών, είναι η σχέση βάρους:όγκου που φτάνει και μέχρι 1:3. Η αλλαγή της συσκευασίας των προϊόντων με την εκτεταμένη χρήση του πλαστικού είχε ως συνέπεια τη δραματική αύξηση της συμμετοχής του στα απορρίμματα, ιδίως τα τελευταία χρόνια, όπως αναφέρθηκε. Δημιουργούνται όμως πολλά προβλήματα όσον αφορά τη δυνατότητα ανακύκλωσής τους. Αυτά οφείλονται στο ότι: (α) υπάρχουν πολλές ποιότητες και τύποι πλαστικών με διαφορετικές φυσικές ιδιότητες και χημική σύσταση, (β) είναι αρκετά δύσκολο να αναγνωρισθούν εύκολα, ακόμα και εάν φαίνονται ίδια (π.χ. πλαστικά μπουκάλια), (γ) υπάρχουν σε αυτά πολλές προσμίξεις.

Αναλυτικά, οι πηγές παραγωγής πλαστικών στα απορρίμματα είναι:

1. Μεταφορές, όπως αυτοκίνητα, ποδήλατα, μοτοσικλέτες, φορτηγά κ.λπ.
2. Συσκευασία, όπως μπουκάλια, δοχεία τροφίμων, σακούλες και πλαστικά περιτυλίγματα.
3. Οικοδομές και κατασκευές όπως σωλήνες, αποχετεύσεις, πατώματα, μονώσεις, πόρτες και παράθυρα.
4. Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά όπως καλώδια και συσκευές επικοινωνίας.
5. Επιπλώσεις όπως έπιπλα, καρπέτα, κουρτίνες, έπιπλα γραφείου και καλύμματα τοίχων.
6. Καταναλωτικά όπως τσάντες, παιχνίδια, εργαλεία κήπων και εξοπλισμός εργαστηρίων.
7. Βιομηχανία.
8. Θερμοκήπια. Αξιοσημείωτο είναι το δίκτυο που έχει αναπτυχθεί με έδρα την Κρήτη για την συλλογή των χρησιμοποιημένων καλυμμάτων των θερμοκηπίων από ΡΕ, τα οποία οδηγούνται στην Κρήτη όπου και ανακυκλώνονται σε ειδικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν εκεί.

Στο ακόλουθο σχήμα απεικονίζεται η δυνατότητα διαχείρισης των πλαστικών απορριμμάτων (Αρβανίτης κ.α., 1995)

Ως παράδειγμα εξοικονόμισης ενέργειας από ένα καθημερινής χρήσης αντικείμενο, ούτως ώστε να γίνει αντιληπτό το άμεσο όφελος της ανακύκλωσης των πλαστικών, αναφέρονται οι πλαστικές σακούλες που κατασκευάζονται από ανακυκλωμένο πλαστικό. Ειδικά για την Ελλάδα που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρύτατα – ο σύγχρονος Έλληνας δεν έχει υιοθετήσει ακόμα τις συνήθειες του μέσου Ευρωπαίου, χρησιμοποιώντας τσάντες ή δίχτυα μεταφοράς αγαθών – η ανακύκλωση στις χρησιμοποιημένες πλαστικές σακκούλες μπορεί να προσδώσει πολλά και σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, όπως:

• Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά δύο τρίτα.
• Μειώση των εκπομπών τοξικών και επικίνδυνων αερίων.
• Μείωση της χρήσης του νερού σχεδόν κατά 90%.
• Μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 2,5 φορές. 


Εναλλακτικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα λεγόμενα φωτο-βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά που έχουν τα εξής πλεονεκτήματα:

• Αποικοδομούνται σε οποιοδήποτε εξωτερικό ή εσωτερικό χώρο.
• Μπορούν να έχουν προγραμματισμένη διάρκεια ζωής.
• Είναι πιο ανθεκτικά, πιο εύχρηστα και φθηνότερα.
• Είναι λεπτότερα και απαιτείται λιγότερη πρώτη ύλη για την παραγωγή 
τους.
• Μπορούν να ανακυκλωθούν και να λιπασματοποιηθούν.
• Απαιτείται λιγότερη ενέργεια για να παραχθούν και να μεταφερθούν.
• Είναι ασφαλή για αποθήκευση τροφίμων. Για το λόγο αυτό συνιστούν ιδανικά υλικά 
συσκευασίας.
• Θα πρέπει να αναφερθεί πως απαιτουνται τουλάχιστον 20 χρόνια για την αποσύνθεση μιας πλαστικής σακούλας. Εκατομμύρια πουλιά και ψάρια πεθαίνουν εξαιτίας των πλαστικών που καταλήγουν στη θάλασσα.
• Υπό προϋποθέσεις (ιδιαίτερα αυξημένες συγκεντρώσεις) το πλαστικό που αποσυντίθεται στο χώμα μπορεί μέσω του νερού που ποτίζει τις καλλιέργειες να διεισδύσει στη διατροφική αλυσίδα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αναφερόμαστε στις πολυκυκλικές οργανικές ενώσεις (φαινόλες κ.α.) που σε αυξημένες συγκεντρώσεις μπορούν να επιδράσουν τοξικά στον ανθρώπινο οργανισμό.

Παραλαμβάνουμε από τις εγκαταστάσεις σας απόβλητα που προέρχονται από τη μορφοποίηση και τη φυσική επιφανειακή επεξεργασία πλαστικών, πλαστικές συσκευασίες κάθε είδους, καθώς και είδη από καουτσούκ.