Το χαρτί αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πόρο σε παγκόσμια κλίμακα, αφού χρησιμοποιείται ευρύτατα. Συγκεκριμένα τη σημερινή εποχή κάθε χρόνο καταναλώνονται πάνω από 800.000 τόνοι χαρτιού, ενώ πριν 30 χρόνια ο αριθμός αυτός ήταν ο μισός. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως το χαρτί που χρησιμοποιούν τέσσερις άνθρωποι μέςα σε ένα χρόνο ζυγίζει όσο ένα μεγάλο αυτοκίνητο!
Επειδή ο κύριος όγκος του χαρτιού προέρχεται από επεξεργασία ξυλείας, το χαρτί επιβάλλεται να υφίσταται ακόμα και ολοκληρωτική ανακύκλωση προκειμένου να μην απειλούνται με αφανισμό δέντρα και δασικές εκτάσεις. Επιπλέον τα εναλλακτικά υλικά παραγωγής χαρτιού εγείρουν ιδιαίτερα υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις.
Η ανακύκλωση χαρτιού συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση της χρησιμοποιούμενης πρώτης ύλης και της κατανάλωσης ενέργειας, αν και στα δημοτικά απόβλητα παρατηρείται πως είναι χαμηλής ποιότητας. Οι χάρτινες συσκευασίες προτιμούνται στις βιομηχανίες ανακύκλωσης, ενώ τα τελευταία χρόνια λόγω της προόδου της τεχνολογίας απομελάνωσης, είναι πλέον δυνατή η ανακύκλωση περιοδικών, εφημερίδων, χαρτιού εκτύπωσης κ.α.
Το χαρτί στη φύση, διασπάται με σχετική δυσκολία δεδομένου πως ένα απλό εισιτήριο λεωφορείου διασπάται από τη φύση σε 2 έως 4 εβδομάδες. Στον ακόλουθο πίνακα αναφέρονται ενδεικτικά μεγέθη που σχετίζονται με την ανακύκλωση χαρτιού:
ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΧΑΡΤΙΟΥ
| ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ |
ΜΕΓΕΘΗ |
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ |
| Ενέργεια |
Συνολικά 522.553GJ (145153,6MWh) ανά έτος. |
1 τόνος χαρτιού που παράγεται από παλιό, χρησιμοποιημένο χαρτί εξοικονομεί:
- 15-20 δέντρα.
- 30 κυβικά μέτρα νερού.
- 410kWh ηλεκτρικής ενέργειας.
|
| Πρώτες ύλες |
Από 1 τόνο ανακυκλωμένου χαρτιού. |
- Εξοικονόμιση ενέργειας και νερού κατά 40-50%.
- Μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά 72%.
- Διασώζονται 19-22 δέντρα.
|
| Ορυκτές πρώτες ύλες: πετρέλαιο |
130-170 κιλά |
Σε ένα έτος. |
Το χαρτί είναι ένα από τα βασικά υλικά που ανακυκλώνονται καθώς αποτελεί είδος ευρείας χρήσης τόσο για νοικοκυριά όσο και για κάθε είδους εταιρεία και οργανισμό. Οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης εξυπηρετούν όταν διατίθενται μικρές ποσότητες χαρτιού για ανακύκλωση.
Το χαρτί κατασκευάζεται από υψηλά συμπυκνωμένες ίνες κυτταρίνης. Τα είδη του χαρτιού που συνήθως ανακυκλώνονται είναι εφημερίδες, χαρτοσακούλες, κουτιά από χαρτόνι και χαρτί γραφείου. Το χαρτί των απορριμμάτων χωρίζεται σε κατηγορίες (ποιότητες) ανάλογα με την ποιότητα των ινών και την περιεκτικότητα σε ξένες προσμίξεις.
Εν γένει, όσο μεγαλύτερες είναι οι ίνες του χαρτιού, τόσο καλύτερη η ποιότητά του και τόσο υψηλότερη η τιμή αγοράς του. Με την ανακύκλωση υποβαθμίζονται οι ίνες (η ανάμιξη και επεξεργασία με νερό τις σπάει και τις κονταίνει) και, ως εκ τούτου, το χαρτί δε μπορεί να επανα-ανακυκλωθεί άπειρες φορές. Στις βιομηχανίες το χαρτί αναμειγνύεται με νερό σχηματίζοντας το χαρτοπολτό. Ο υδροπολτοποιητής διαχωρίζει τις ίνες του χαρτιού, οι οποίες μαζί με το νερό συνθέτουν το μίγμα από το οποίο απομακρύνονται στη συνέχεια τα μέταλλα και οι διάφορες προσμίξεις. Ο καθαρός πολτός μπορεί να μετατραπεί σε 100% προϊόν ανακυκλωμένου χαρτιού, ενώ μπορεί και να αναμιχθεί με ξυλοπολτό ή παρθένες ίνες για την παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού που εν μέρει αποτελούνται από ανακυκλωμένες ίνες.
Κατά τη συλλογή χαρτιού θα πρέπει να μην υπεισέρχονται ασηπτικές συσκευασίες (π.χ. Tetrapack). Εάν το χαρτί είναι τσαλακωμένο δε συμφέρει να ανακυκλωθεί καθώς καταλαμβάνει πολύ όγκο, ενώ δεν πρέπει να ανακυκλώνεται ρυπασμένο, πλαστικοποιημένο ή κυρωμένο χαρτί, όπως επίσης ούτε χαρτοπετσέτες ή χαρτιά υγείας (ρυπασμένα και με ευαίσθητες ίνες).
Μία ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι ότι σε χώρες όπως η Σουηδία, ο Kαναδάς και η Φινλανδία, παρότι υπάρχει αυξημένη περιβαλλοντική ευαισθησία των πολιτών, οι ρυθμοί ανακύκλωσης μεταχειρισμένου χαρτιού είναι χαμηλοί γιατί υπάρχουν πολλά δάση και η τιμή του ανακυκλωμένου χαρτιού είναι χαμηλή, ως αποτέλεσμα της έντονης παραγωγής χημικού χαρτοπολτού. Αντι αυτού, το παλαιόχαρτο χρησιμοποιείται εδώ και ως καύσιμο.
